Zer egiten dugu?
Ardiekin egiten dugu lan modu ekologikoan. Eta horrek zer esan nahi du? Zertan baldintzatzen du gure lana ekologikoan egoteak?
Ardiek jaten duten guztiak ekologikoa (ziurtagiriduna) izan behar du
- Pentsua: Ziurtagiri ekologikoa duen pentsua ekartzen dugu urtean behin. Saiatzen gara ahalik eta gertuenekoa izaten. Bertan, artoa, oloa, ilarra, baba, txirta eta abar. EZ DAGO TRANSGENIKORIK.
-
Belarra: Gure belardiak ere ekologikoan daude zainduta. Ez da ongarri kimikorik erabiltzen, ezta pestizidarik edo herbizidarik ere. Jasotzen duten ongarri bakarra da gure ardiek emandakoa eta artegiak garbitzen ditugunean ateratzen den simaur konpostatua Horrez gain, karea zabaltzen dugu, lurraren azidotasuna jaisteko.
- Belar ondua: Gure belardietatik jasotako belarra da. Uda aldean, moztu, jaso eta etxera ekarri. Bertan dugu belarra lehortzeko sistema bat, eta horrek autonomia handia ematen digu, eta bat egiten du gure filosofiarekin: behar duguna guk ekoiztu, eta ahalik eta gutxien etxetik kanpokoa izatea. Horrela, zuk zeuk kontrolatzen duzu prozesu osoa eta ziurtatu ahal duzu kalitatezko bazka duzula
Ardiaren izaera errespetatu
- Taldean ibiltzeko joera du ardiak, eta batetik bestera ibiltzen da, berak nahi dituen belarrak eta hostoak jaten. Gure lana da ziurtatzea beti dutela bazka, eta hori anitza dela. Izan ere, gehienetan daude etxeko belardietan –izan etxe inguruan ala mendian–, eta batzuetan inguruetako mendietan. Zonalde honetan, gure kezka nagusia dira, batez ere jaiegunetan, ibiltzen diren motorrak eta txakurrak
- Adarrak ez dizkiegu mozten.
Orain arte esandako guztiak egiten ditu gure produktuak ekologikoak.
Artegian
- Ez dugu parrillarik erabiltzen, azpiak bero izan behar du. Horretarako, guk erabiltzen dugu gure lurretan eta dagoen garoa. Lan horretan uda eta udazkena ematen ditugu.
- Ardiak ez dira itxita egoten. Aukera izan behar dute beti, nahi izanez gero, kanpora joateko.
Osasuna
- Gurean prebentzioa eta behaketa dira garrantzitsuenak.Funtsezkoa da ardien jarraipena egitea eta balizko arazoei aurre egitea. Horrek diziplina eskatzen du. Halere, esan behar da ardi latxa oso zaildua dela eta lekura ondo egokitzen dena; bere erritmoa errespetatuz gero, oso gutxitan gaixotzen dela.
- Sabeleko bizkarroiak.Tartean behin gorozkiak aztertzen dira laborategian, bizkarroi maila zein den jakiteko. Prebentziorako sendabelarrak erabiltzen ditugu –zuzenean emanda edota mineral-harrietan–.
- Herrenak, Prebentzioa ezinbestekoa da. Kobre sulfato duen ur putzutik pasatu behar dira, herrenak saihesteko. Herren dabiltzanean, kurak egiten zaizkio ardiari eta, zenbaitetan, propolio ekologikoaz garbitzen dugu apatxa.
- Tratamendurako, arestian aipatutakoaz gain, sendabelarrak eta olio esentzialen nahasketak erabiltzen ditugu hainbat gaixotasunen aurrean
- Antibiotikoak erabiltzen ditugu ardiaren sufrimendua edo heriotza saihesteko. Inoiz antibiotikorik behar izanez gero, ardi horrek emandako esnea ez dugu erabiltzen.
Arkumeak
Erditzeko mementoan, ardiek lasaitasuna behar dute. Zailtasunak daudenean bakarrik hartzen dugu esku, eta hori oso gutxitan gertatzen da. Hurrengo lana izaten da ikustea arkumeak laguntzarik behar duen amaren errapetatik edateko. Batzuetan, lehendabiziko bizpahiru egunotan adi egon behar dugu eta arkumeari lagundu esnea hartzen.
Gure arkumeek, ardiei dagozkien baldintzak betetzeaz gain, beste bi berezitasun betetzen dituzte: une oro amarekin daudela eta amaren esnea baino ez dutela hartzen, ikasi arte, amarekin batera, belarra jaten.
Gaztak
Etxeko ardiek emaniko esnez soilik egiten dugu gazta. Aldi berean artzainak eta gaztagileak gara. Hori dela eta, besteak beste, dugu artalde txikia, ardiak eta gaztak behar bezala zaintzeko.
Gatzagia da esnea mamituko duena, eta Hego Euskal Herriko artzainen artean ohikoena arkume-gatzagia erabiltzea bada ere –guk ere erabili izan dugu–, orain dela bizpahiru urte erabaki genuen txahal-gatzagia erabiltzea. Izan ere, azken horrek sustatzen ditu goxotasuna eta guritasuna, eta hori da, hain zuzen ere gure gaztetan bilatzen duguna, izan ditzala gaztak zapore eta usain sorta aberatsa.
Gatza ere ezinbestekoa da gazta egiteko. Gazta ekologikoa egiteak gatz berezia eskatzen digu, ahalik eta naturalena (besteak beste, gatza ez trinkotzeko produkturik gabea, alegia). Horrez gain, aberatsa den gatza bilatzen dugu. Hori dela eta, Guerandeko (Bretainia) gatza erabiltzen dugu, magnesioan eta bestelako mineraletan aberatsa delako, baita oligoelementuetan ere.
Azken urteotan animatu egin gara betiko gaztaz gain –HARRIXE–, beste gazta mota batzuk ere egitera. Lehendabiziko arrazoia, eta ia bakarra, izan da beste horiek ere oso gustuko ditugula.
Urdiñe
Gazta urdina egitera ausartu ginen gazta urdinak oso gustuko ditugulako, izan ardi, ahuntz ala behi esnearekin eginda. Gure URDIÑE handia izaten da, lauzpabost kilokoa, eta saiatzen gara penicilium roquefortia ahalik eta zabalduen egon dadin, eta indartsu izan. Bilatzen dugu gazta krematsua eta zaporetsua.
Gure inguruan jendeak jaten du bakarrik, sagar-dultzearekin, entsaladan, pastarekin, kremak egiteko… Egia esan, aukera handiak ematen dituzte gazta urdinek orokorrean, eta ez daude bi berdinak direnak.
Harrixe
Gure betiko errezeta jarraituta egiten dugun gazta prentsatuak HARRIXE du izena. Bi tamainetako HARRIXEk egiten ditugu, batzuk kilo eta erdikoak eta bestetzuk handiak, bospasei kilokoak.
Gure gaztaren itxurak, askotan, harritzen du jendea, zuria ez delako. Baina, zer alde dago bata eta bestearen artean? Ezberdintasun bakarra da gure gazta ez dugula urez garbitzen, eskuila lehorrez igurzten baizik.
Horrez gainera, azalak itxura hori izateko, ontze-kamaran lan handiagoa egin behar dugu, gehiago zaindu behar baititugu gaztak. Ontze-kamaran hezetasun handiagoa izaten dugu, eta azala umel izateak gaztaren barruko hezetasuna gordetzen du eta gazta koipetsua sortu.
Gasna
Ipar Euskal Herrian ikasitako errezeta baten moldaketa da, Ossau Iratiren tankerakoa. Gazta mota hau HARRIXE baino xuabeagoa da, are gehiago, batzuek diote gehiago ematen duela behi gazta bat; gehienbat oso krematsua delako. Baina ez pentsatu ez duela zaporerik!
GASNAk duen azala deigarria egiten da, laranja delako. Horrela afinatzen dituzte gaztak Zuberoan eta Biarnon, gazta azala gatzez eta urez garbituta, hasieran egunero-egunero, eta gero tartekatuago.
Gazta hauek ia beti dira handiak, sei kilo ingurukoak.
Gure belardiak ez dira ereindakoak, naturalak baizik. Horretaz gain, basoan eta mendian larratzen dira ardiak. Gure ustez, ardiek jaten dutenak zapore berezia ematen dio gaztari. Gazta bat definitzea zaila da, baina ausartzen gara esatera gureak halako belar ondu zera bat duela. Zapore garatua du, koipetsua, ez da gazia, ez da mikatza. Ahoa hartzen dizu, edo hori da gure asmoa, behinik behin; nahiz eta beti lortu ez.
Halere, dastatzen duenak errepikatzen du
Salmenta puntuak
Gure etxera etor zaitezke produktuak zuzenean erostera eta, bide batez, gu ezagutzera.
Internetez ere eros dezakezu: info@pikunieta.eus edota 685 729 778 – 699 248 699 telefono zenbakietara deituz.
SALMENTA ZUZENA
- Billabonako azokan: asteartetan
- Azkoitiko azokan: larunbatetan
- BIOLURrek antolatutako azoketan
- Zenbait azoka berezitan: San Ixidro (Antzuola), San Andres (Eibar), Santa Lutzi (Zumarraga)
Hurrengo saltokietan ere aurkituko dituzu gure produktuak
Ekoharagia
Kasune Kalea
Algorta
Amaia denda
Kalebarren Kalea
Antzuola
Aitz garbi taberna
Kalebarren Kalea, 15
Antzuola
Arin Jatetxea
Kalebarren Kalea, 7
Antzuola
Ereindajan
Araba Hiribideko, 3
Arrasate
Bolintxo okindegiak
Arrasate pasealekua, 35
Arrasate
Eguzki
Kale Nagusia, 65
Azkoitia
Hazia
Julio Urkijo, 10
Azkoitia
Elikagunea
Plaza Nagusia 11
Azpeitia
Bixain Harategia
Azoka plaza
Bergara
Bolintxo okindegiak
Bidekurutzeta, 6
Bergara
Bolintxo okindegiak
Fraiskozuri, 5 A.
Bergara
Ereindajan
Joan XXIII plaza
Bergara
Gorlako Kantina
Elosuako kantina
Bergara
Gallastegi Harategia
Antso Estegiz Zumardia
Durango
Bolintxo okindegiak
Errebal, 9
Eibar
Bolintxo okindegiak
Goienkale, 12
Ermua
Bio Alai Elkartea
Txalaparta Kalea, 23
Gasteiz
Diametro 200
slow-kafetegia Orona Ideo Fundazioa,
Hernani
Soronea
Korreo Kalea 26
Tolosa
Goierriko Baratza
Goierri kalea, 2
Ordizia
Beristain
Amatxilili plaza, 3-4
Zarautz